Toshkent viloyatida 28 yoshli ayol eri tomonidan o‘ldirilgani aytilmoqda. Erkak oilaviy janjaldan so‘ng ota uyiga kelgan xotinini zo‘rlik ishlatib mashinada olib qochib ketgan. Shundan so‘ng ayolning jasadi Olmaliq shahri hududidan topilgan. Marhumaning himoya orderi bo‘lgan.
Nemolchi.uz loyihasi faoli Nigina Xudaybergenova Jinoyat kodeksiga 2023-yili kiritilgan maishiy zo‘ravonlik to‘g‘risidagi modda qanday qo‘llanilayotganiga aniqlik kiritish maqsadida sudlarning 400 dan ortiq qarorlarini o‘rganib chiqdi. Asosiy xulosa — ayollarni himoya qilish uchun bitta modda yetarli emas.
Jinoyat kodeksining oiladagi (maishiy) zo‘ravonlik to‘g‘risidagi 126−1-moddasi bolaga nisbatan oiladagi (maishiy) zo‘ravonlik qilganlik uchun javobgarlik bilan to‘ldirilmoqda.
Sharaf Rashidov tumanida er xotiniga og‘ir tan jarohatlari yetkazib, uni o‘ldirganlikda gumonlanmoqda. Ayolning qarindoshlari aytishicha, oilada doimiy janjallar bo‘lib turgan. Shu janjallarning birida marhumaga himoya orderi ham berilgan bo‘lgan.
Qosim-Jomart Toqayev oiladagi zo‘ravonlikka qarshi kurashga qaratilgan qonunni imzoladi. Qonun bilan ayollar va bolalarga nisbatan zo‘ravonlikning har qanday shakli uchun javobgarlikni kuchaytiruvchi normalar joriy etilmoqda.
O‘zbekistonda joriy yilning birinchi choragida 4477 kishi oiladagi zo‘ravonlik moddalari bo‘yicha ma’muriy va jinoiy javobgarlikka tortildi.
Qozog‘istonda oiladagi zo‘ravonlikni jinoiy javobgarlikka tortuvchi qonun qabul qilindi. Hujjat kaltaklash va qasddan badanga yengil shikast yetkazish uchun jinoiy javobgarlikni nazarda tutadi, badanga o‘rtacha va og‘ir shikast yetkazish uchun javobgarlikni kuchaytiradi. Endi qonunni prezident imzolashi kerak.
O‘zbekiston oiladagi zo‘ravonlikni jinoyat deb hisoblagan Markaziy Osiyodagi ilk davlat bo‘ldi. Mintaqada bu mavzu tabu bo‘lgan. Ma’lum lavozimlarda o‘tirgan ba’zi erkak rahbarlar bu normalarni qabul qilishni xohlamagan. Bu haqda Tanzila Narbayeva BMT axborot xizmatiga bergan intervyusida aytib o‘tdi.
2023-yilda O‘zbekistonda 203 nafar shaxs oiladagi zo‘ravonlik bo‘yicha Jinoyat kodeksiga muvofiq sudlanib, ularning 59 nafari qamaldi. Shuningdek, 8928 kishi ma’muriy javobgarlikka tortildi.
Qozog‘iston parlamenti ayollar va bolalar huquqlarini himoya qilish, oiladagi (maishiy) zo‘ravonlik uchun jazoni kuchaytiruvchi qonun loyihasini ma’qulladi. Hujjatda kaltaklashga ham jinoiy javobgarlik nazarda tutilgan.
O‘zbekistonda oilaviy zo‘ravonlik uchun ma’muriy va jinoiy javobgarlik joriy etilishi kutilmoqda. Shuningdek, iqtisodiy va psixologik, jinsiy zo‘ravonlik va boshqa jinoyatlar uchun javobgarlik joriy etilmoqda. Saida Mirziyoyeva buni «sog‘lom fikr va adolatning g‘alabasi» deb atadi.
Senat ishchi guruhi oiladagi zo‘ravonlikni jinoyat sifatida tan olish to‘g‘risida qonun loyihasini tayyorlagan. Ammo Adliya vazirligi hujjatni eng asosiy qismisiz muhokamaga qo‘ygan. Saida Mirziyoyevaning fikricha, oiladagi zo‘ravonlikka jinoiy jazo belgilanmas ekan, “bir joyda qotib turaveramiz”.
Saida Mirziyoyeva oiladagi zo‘ravonlikni jinoyat deb baholashni taklif qildi. “Oiladagi zo‘ravonlik — oilaning ichki ishi emas, bu muammo butun jamiyatga tegishli. Ayol o‘z dardi bilan yolg‘iz qolib ketmasligi kerak”, — dedi u. U voyaga yetmaganlar bilan jinsiy aloqa qilganlik uchun jazo kuchayishi zarurligini aytdi.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting